Aardrijkskunde 5 TSO: August 2012

Tuesday, August 28, 2012

Geo_Nieuws: Na de zondvloed: leven na de regen in Manilla

Geo_Nieuws: Na de zondvloed: leven na de regen in Manilla: Hevige regenval zorgde voor overstromingen in grote delen van de Filipijnse hoofdstad Manilla. Het leven van duizenden inwoners werd er door beïnvloed. De beelden spreken voor zich. (klik hier om de beelden te bekijken)

De Standaard - Kijk zelf rond op Mars

Curiosity, de robot die sinds begin augustus op Mars rondrijdt, stuurt nog steeds beelden door. Nu is er ook een panoramafoto in hoge resolutie beschikbaar zodat je zelf kan rondkijken.

Klik hier om zelf rond te kijken op Mars.

Nasa-telescoop ontdekt 41 planeten buiten zonnestelsel - Wetenschap - De Morgen

20/08/12, 21u47 − Bron: belga.be

De Kepler-telescoop van Nasa heeft in één klap 41 nieuwe planeten buiten ons eigen stelsel, alias exoplaneten, ontdekt. Dat meldt de gezaghebbende website space.com.

De ruimtetelescoop Kepler kwam de buitenaardse werelden op het spoor door te kijken hoe elke planeet gravitationeel op de omgeving inwerkt.

De Kepler heeft sinds zijn lancering in maart 2009 al meer dan 2.300 potentiële exoplaneten gevonden. Daarvan zijn er 115 bevestigd.

In totaal zijn met meerdere telescopen al zowat 800 planeten buiten ons zonnestelsel ontdekt, zo rekende space.com voor.

"Planeet volledig 'opgeslokt' door ster" - Wetenschap - De Morgen

Inge Ringoot − 22/08/12, 13u09 − Bron: AD.nl

Foto van onze zon, met daarnaast een afbeelding van de Aarde om de verhouding aan te geven. © NASA.

Astronomen hebben aanwijzingen gevonden dat een planeet volledig is opgeslokt door een ster, wat nieuwe inzichten biedt in het lot dat de Aarde over enkele miljarden jaren wellicht te wachten staat.

Als onze zon een rode gigant wordt, zouden planeten die binnen ons zonnestelsel dichtbij de zon staan hetzelfde lot te wachten kunnen staan
Professor Alexander Wolszczan

Een Amerikaans-Pools-Spaans team deed deze ontdekking toen ze de BD+48 740 nader onderzochten. Dit is een ster die een zogenoemde 'rode reus' is. Door naar de chemie van de ster te kijken, heeft het team de signatuur van een planeet gevonden die is 'opgegeten', zo schrijft de BBC. Een 'overlevende' planeet zou hierdoor in een onwaarschijnlijke baan rond de gigantische zon kunnen zijn terecht gekomen. Details van het onderzoek zijn gepubliceerd in The Astrophysical Journal.

Enorm groeien
De stijgende temperatuur in de directe omgeving van rode reuzen zorgt ervoor dat deze oude sterren enorm groeien, een proces waarbij planeten die in de buurt liggen, kunnen worden vernietigd.

"Als onze zon een rode reus wordt, zouden planeten die binnen ons zonnestelsel dichtbij de zon staan hetzelfde lot te wachten kunnen staan", aldus co-auteur professor Alexander Wolszczan van de Amerikaanse Pennsylvania Universiteit. De zon zou, naar schatting, over vijf miljard jaar zoveel kunnen groeien, dat ze reikt tot de plek waar de Aarde op dit moment in een baan rond de zon draait.

Een eerste aanwijzing voor het bestaan van de 'vermiste' planeet was de opmerkelijke chemische samenstelling van BD+48 470. De zon bleek abnormaal veel lithium te bevatten, een zeldzaam element dat vooral 14 miljard jaar geleden, tijdens de Big Bang, is gecreëerd. Omdat lithium relatief gemakkelijk wordt vernietigd in sterren, was het zeer ongebruikelijk dat deze stof in zulke grote hoeveelheden werd aangetroffen in BD+ 48 740.

Volgens professor Wolszczan zijn er naast de Big Bang slechts een paar specifieke gebeurtenissen waardoor er lithium kan ontstaan in een ster. "In het geval van BD+48 740 is het waarschijnlijk dat de productie is getriggerd door een massa, zo groot als een planeet, die door de ster werd opgenomen en opwarmde totdat het werd verteerd", aldus Wolszczan.

Elliptisch-vormige baan
Een tweede bewijs was de elliptisch-vormige baan die een nieuw ontdekte planeet (die zeker 1,6 keer zo groot is als Jupiter) rond de oude zon maakt. De baan die deze planeet rond BD+48 740 maakt, zou zelfs de meest elliptische zijn die ooit is gedetecteerd.

Zwaartekracht-interacties tussen planeten zijn meestal verantwoordelijk voor dergelijke opmerkelijke banen en de astronomen denken dat 'de duik' die de 'vermiste' planeet naar de zon heeft gemaakt voordat deze een rode reus werd, hiervoor verantwoordelijk zou kunnen zijn.

Curiosity maakt eerste bescheiden ritje op Mars - Wetenschap - De Morgen

Bewerkt door: Annelies De Becker − 23/08/12, 03u37

De Amerikaanse Marsverkenner Curiosity heeft zijn eerste ritje gemaakt op de rode planeet: drie meter vooruit, een bocht en twee meter terug. Dat heeft het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA laten weten.

De wetenschappers zijn enthousiast. "Wij hebben een zwerver gebouwd, maar als hij niet kan zwerven, hebben we niets bereikt'', aldus een zegsman van het project. De eerste testrit heeft een kwartiertje geduurd. Curiosity landde ruim twee weken geleden op Mars.

De Curiosity staat nu precies naast zijn eerste onderzoeksobject: de plek van zijn landing. Daar zijn door de landing de rotsen van Mars blootgelegd. Tijdens het korte ritje nam Curiosity ook al foto's, met name van de sporen die hij achterliet op Mars. Over drie weken rijdt Curiosity naar een plek waar drie verschillende terreintypes bij elkaar komen, om daar onderzoek te doen.

Volgens de woordvoerder is de ondergrond stevig en zijn de vooruitzichten voorspoedig.

De 11 mannen die na Neil Armstrong voet op de maan zetten - Wetenschap - De Morgen

Bewerkt door: Elke De Pourcq − 26/08/12, 10u51 − Bron: belga.be

De Amerikaanse astronaut Neil Armstrong, die gisteren op 82-jarige leeftijd overleed, zal altijd de eerste mens blijven die voet zette op de maan. Hij is echter niet de enige. Sinds de befaamde 21 juli 1969 landden in totaal zes Apollo-expedities op de maan; twaalf astronauten zetten ook voet op het maanoppervlak. Een overzicht.

Nummer 2: Edwin Aldrin

Op 21 juli 1969 ziet zowat een half miljard kijkers wereldwijd hoe Neil Armstrong uit de maanlandingsmodule van de Apollo 11-missie klimt, die is geland in Mare Tranquilitatis.

Wanneer Armstrong zijn linkervoet op de maan plant, spreekt hij de legendarische woorden: "That's one small step for (a) man, one giant leap for mankind" ("Dat is een kleine stap voor een mens, maar een grote stap voor de mensheid").

Twintig minuten later zet ook Edwin "Buzz" Aldrin voet op de maan.

Vier maanden later: drie en vier
19 november 1969. Amper vier maanden later bereikt ook Apollo 12 de maan, met een landing in Oceanus Procellarum. Charles Conrad en Alan Beanwandelen op het maanoppervlak.

Nummer 6 speelt golf
5 februari 1971. De Apollo 14-missie bereikt landingsplaats Fra Mauro. Edgar Mitchell en Alan Shephard stappen uit de maanlander. Shephard speelt zelfs een beetje golf.

7 en 8 verzamelen stenen
30 juli 1971. Aan boord van de Apollo 15 gaat voor het eerst een maanwagen mee. David Scott en James Irvin verkennen daarmee de omgeving van de landingsplek Hadley Rille en verzamelen bijna 80 kilo aan stenen van het maanoppervlak.

Met de maanwagen voor negen en tien
21 april 1972. De Apollo 16-missie heeft als landingsplaats de Descartes Highlands. John Young en Charles Duke verkennen de hoogvlakte op de maan en rijden bijna 27 kilometer met een maanwagen.

De laatste
11 december 1972. Als voorlopig laatste bemande missie landt Apollo 17 op de maan. Ook Eugene Cernan en Harrison Schmitt trekken er met de maanwagen op uit in de buurt van hun landingsplaats Taurus-Littrow. De camera van de maanwagen filmt het vertrek van Apollo 17 naar de aarde.

Tussendoor mislukt de Apollo 13-missie in april 1970. Na een zware ontploffing aan boord moet de bemanning naar de aarde terugkeren, zonder maanlanding.

Bestemming: de maan, afstand: 400.000 kilometer - Wetenschap - De Morgen

redactie − 26/08/12, 11u32 − Bron: anp

Bij het overlijden van Neil Armstrong hoort een klein profiel over de bestemming van de Apollo 11-missie: de maan. Op 16 juli 1969 vertrokken Michael Collins, Buzz Aldrin en Neil Armstrong met de Apollo 11 richting de kleine planeet. Enkele feiten over hun bestemming.

De maan draait in een ellipsvormige baan om de aarde, waardoor de afstand tussen de aarde en de maan niet altijd hetzelfde is. Op zijn kortst staat de maan ongeveer 360.000 kilometer van de aarde, op zijn langst is de afstand meer dan 400.000 kilometer.

Omvang
De maan heeft een omtrek van iets meer dan 10.000 kilometer, ongeveer een kwart van die van de aarde. Toch is het gewicht van de maan maar een procent van de massa van de aarde.

Leeftijd
De maan is ongeveer 4,5 miljard jaar geleden ontstaan, iets later dan de aarde. Volgens de nu gangbare theorie is de aarde ooit in botsing gekomen met een andere planeet, waardoor brokstukken vrijkwamen. Die zouden zijn samengeklonterd tot de maan.

Naamgeving
Op de maan zijn tal van vlaktes (zeeën genaamd), bergen en kraters te zien. De namen daarvan worden bepaald door de Internationale Astronomische Unie. Die baseert zich op een systeem dat in de 17e eeuw werd ontwikkeld door een Italiaanse priester. Alle officiële namen zijn in het Latijn.

Neil Armstrong (82) overleden - Wetenschap - De Morgen

De Amerikaanse astronaut Neil Armstrong, de man die als eerste mens voet op de maan zette, is vandaag op 82-jarige leeftijd overleden.

© ap.
That's one small step for man, one giant leap for mankind
Neil Armstrong in 1969
© epa.
© reuters.

Armstrong leed aan hartklachten. Hij had eerder deze maand een hartoperatie ondergaan. Zijn familie heeft laten weten dat hij als gevolg van complicaties die zich bij die operatie hebben voorgedaan, is overleden.

De astronaut zette op 21 juli 1969 voet op de maan als commandant van de Apollo 11. Zowat een half miljard kijkers wereldwijd zagen hoe hij uit de maanlandingsmodule Eagle kroop om zijn linkervoet op de maan te planten. Hij sprak de gedenkwaardige woorden: "Een kleine stap voor een man, een grote stap voor de mensheid''. Twintig minuten later kreeg hij het gezelschap van Edwin 'Buzz' Aldrin.

Zocht verdere leven in de anonimiteit
Neil Alden Armstrong werd op 5 augustus 1930 geboren in Wapakoneta, in de VS-staat Ohio. Zijn eerste vlucht maakte de kleine Armstrong mee op zesjarige leeftijd, erg jong voor die periode. Zijn pilotenbrevet had Armstrong op zijn zestiende op zak, eerder dan zijn rijbewijs.

Armstrong diende tijdens de Korea-oorlog als gevechtspiloot. Nadien ging hij aan de slag als testpiloot voor het ruimtevaartagentschap NASA. Pas bij zijn derde poging werd hij in 1962 geselecteerd als astronaut, om op 12 maart 1966 zijn eerste ruimtevlucht te voltooien als commandant van de 'Gemini 9'.

Drie jaar later ging zijn droom in vervulling. Hij landde op de maan. Samen met Buzz Aldrin zou hij meer dan twee uur op de maan wandelen en er historische opnames maken. Een jaar later verliet hij de NASA om van 1971 tot 1979 aan de slag te gaan als professor lucht- en ruimtevaarttechniek aan de universiteit van Cincinnati.

Nadien sprak Armstrong maar zelden voor een groot publiek. Hij woonde tientallen jaren in een boerderij in Ohio.

Neil Armstrong en Edwin 'Buzz' Aldrin op de maan.